Op een onbewoond eiland met oude, monumentale bomen, dicht struikgewas en sluiproutes ligt Fort Ruigenhoek. Dit fort is eigendom van Staatsbosbeheer en ligt in het groengebied met de Gagelbossen. Het fort op de Ruigenhoekse Dijk werd van 1869 tot 1870 gebouwd. Het fort moest de toegang via de Ruigenhoeksedijk afsluiten en de kade tussen twee inundatiekommen verdedigen. In haar mobilisatieperiodes is het fort uitgebouwd tot infanteriesteunpunt. Opvallend aan het fort is de bomvrije kazerne met ‘stormtrap’, deze gaf toegang tot het dak van het gebouw met borstwering.

In 1997 werd Staatsbosbeheer eigenaar van het fort. Sindsdien is het voor een groot deel van het jaar een oase van rust, althans qua menselijke activiteiten. Maar dan bruist het wel van het leven: de bomen, de struiken, de kruiden, de vogels, de dassen, de ringslangen, de bijen, de vlinders, …
Het is er druk in de natuur, juist omdat de mens zich op afstand houdt.
Die natuur gaan we bekijken. Zie hoe zandbijtjes hun holletjes graven aan de voet van het insectenhotel. Ontdek de geheimen van de kompassla, die met zijn bladeren oost en west aangeeft. Beleef de rust die uitgaat van de eeuwenoude eiken en platanen. Over rust gesproken: we komen ook langs de dassenburcht, maar ja, dassen slapen overdag dus die gaan we niet zien. Wel zien we hoe de ooievaars en reigers hun jongen grootbrengen en met een beetje geluk scheert de ijsvogel langs.

Maar ook de historie krijgt onze aandacht, met kijkjes in het fort zelf en uitleg over de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het grote verdedigingswerk op de Ruigenhoekse Dijk maakte deel uit van de tweede fortenkring om Utrecht. Dit fort heeft een natuurfunctie met bescheiden recreatieve activiteiten. Kinderen kunnen zich uitleven in het speelbos; rondleidingen door Staatsbosbeheer worden georganiseerd op aanvraag en nu dus ook door de NGK! Een deel van de fortgracht is ’s zomers in gebruik als openluchtzwembad. Ook worden er in het fort workshops schilderen en tekenen gegeven.
Fort Ruigenhoek is voor velen bekend als één van de locaties van Festival Tweetakt, het jaarlijkse kunstenfestival voor alle leeftijden.

De excursie is ook heel spannend voor kinderen vanaf ca 7 jaar, mits vergezeld door tenminste één volwassene.
Wanneer en waar?
We verzamelen op zaterdagmorgen 10 mei 2025 om 10:00 uur bij de ingang van het fort:
Ruigenhoeksedijk tegenover nr. 125
3737 MR Groenekan
Kom je met de auto, parkeer dan op de parkeerplaats van het Gagelbos, want bij het fort kun je niet parkeren.
Sint Anthoniedijk vóór nr. 101
3566 ME Groenekan
Van daaraf is het ongeveer 10 minuten lopen naar het fort.
Wil je samenrijden, vertrek dan om 09:15 uur vanaf het Driestammenplein in Kockengen.
Je kunt ook fietsen, dan heb je geen parkeerprobleem. Vanaf Kockengen is het ca 20 km, dus een uurtje fietsen.

Hoewel we over gebaande paden lopen is goed schoeisel aan te raden. Er zijn ook wat wallen die we op- en aflopen.
De excursie duurt 1½ tot 2 uur en staat onder leiding van twee IVN-gidsen die het fort en de daar aanwezige natuur goed kennen.
Aanmelden
Klik hier om je aan te melden.